خیلی از مردم واسه تجربه احساس ترس فیلمای ترسناک تماشا می کنن و علاقه زیادی به این ژانر دارن؛ بر خلاف اینکه این فیلما ضربان قلب مون رو بالا می برن و حتی بعضی وقتا باعث می شن فریادی از وحشت سر می دیم. فروش چند صد میلیون دلاری فیلمای ژانر ترس در سال ۲۰۱۷ این مسأله رو اثبات می کنه.
اما تا حالا به این فکر کردین که به چه دلیل مردم دوست دارن ترس زیادی رو تجربه کنن؟ علم روانشناسی به این سوال جواب میده.
ذهن می دونه که در امنیت هستین و خطری تهدیدتان نمی کنه
وقتی مسأله ترسناکی به ضمیر خودآگاه ما راه پیدا می کنه، این ترس، فارغ از حقیقی یا ساختگی بودن اون، منتهی به «عکس العمل جنگ یا فرار» می شه (واکنشی فیزیولوژیک که موجودات در جواب به اداراکات شون نسبت به موقعیتای خطرناک در اقدام واسه نجات خود انجام میدن).
در این مواقع، بدن در مورد حقیقی بودن یا نبودن تهدید اراده کردن می کنه و واکنشی مقتضی نشون میده تا در صورت خطرناک بودن موقعیت، بتونین جون خود رو نجات بدین. اما اگه تهدیدی وجود نداشته باشه، مکانیزمای فیزیولوژیک و روانی بدن آروم می گیرن و عکس العمل بیشتری رخ نمی ده.
عکس العمل جنگ یا فرار بازم اما به شکلی مطلوب ادامه پیدا میکنه
اگه بدن فهمیده باشه شما رو خطری تهدید نمی کنه، بازم ترس رو تجربه می کنین اما به جای تولید هورمونایی که شما رو واسه قرار گرفتن در حالت دفاعی قوی تر و سریع تر می کنن، بدن هورمونایی تولید می کنه که در اصل در شرایط مناسب احساس خوبی به شما میدن.
مثلا، اگه سوار بر ترن هوایی یا در حال گردش تو یه تونل وحشت هستین، ذهن می دونه که در امنیت هستین و در این مدت خطری زندگی تون رو تهدید نمی کنه.
واقعا بدن با به کار گیری عکس العمل فرار، از این موقعیت حال می کنه.
روانشناسان این حالت رو با «سطوح بالای انگیختگی» مقایسه می کنن؛ حالتی که بدن در زمان احساس هیجان یا غافلگیر شدن تجربه می کنه.
در شرایط کنترل شده بدن عکس العمل متفاوتی به ترس داره
حتما تا حالا دیدین که بعضی افراد بعد از روبرو شدن با ترسی بزرگ شروع به خنده می کنن. این مسأله به دلیل اون هستش که وقتی دچار ترس میشیم بدن هورمون «دوپامین» تولید می کنه؛ هورمونی که سطح بالایی از انگیختگی (نه جنسی) مشابه چیزی که در زمان احساس هیجان یا شادی تجربه می کنیم تولید می کنه.
هم اینکه ممکنه وقتی که دچار ترس میشین بیشتر به خوردن روی بیارین. وقتی ترس رو تجربه می کنیم بدن هورمونی به نام «کورتیزول» تولید می کنه که قند و فشار خون رو بالا می بره. هم اینکه، در این حالت بار آلوستاتیک (کل تموم چیزایی که موجب بروز استرس فیزیکی، ذهنی یا عاطفی می شه) زیاد می شه؛ مسأله ای که باعث فرسودگی بدن در اثر استرس طولانی می شه.
افزایش بار آلوستاتیک منتهی به مصرف شدن چربیای بدن می شه، به خاطر همین در زمان تماشای فیلمای ترسناک تمایل بیشتری به خوردن پاپ کورن یا چیزایی مثل این پیدا می کنیم.
ترکیب شیمیایی بدن تعیین می کنه از چقدر ترسی حال می کنین
بعضی از مردم علاقه بیشتری به تماشای فیلمای ترسناک و تجربه موقعیتای هیجان آور دارن. طبق تحقیقات، شاید این مسأله به وجود اومده به وسیله تعداد اتورسپتورهای بدنه؛ مولکولایی که مقدار تولید هورمون دوپامین و دیگر مواد شیمیایی رو در بدن کنترل می کنن.
کسایی که از اتورسپتورهای کمتری بهره مند هستن شاید در زمان تجربه احساس ترس، بدن اونا دوپامین کمتری تولید می کنه؛ مسأله ای که باعث اعتیاد به تجربه موقعیتای هیجان آور می شه.
شاید ویژگیای شخصیتی و اخلاق شخص تعیین کننده لذت بردن یا نبردن از موقعیتای ترسناکه
علاقه به تماشای فیلمای کمدی عاشقونه و مهیج شاید با ویژگیای شخصیتی و خلق و قوی افراد ربط داره.
کسایی که از قرار گرفتن در رقابت و موقعیتای ترس آور حال می کنن، بیشتر ترس رو تجربه ای هیجان آور می دونن. اما احتمال کمتری هست کسایی که کمروتر هستن و اخلاق حساس تری دارن به دنبال تجربه های هیجان آور باشن.
